Skip to main navigation Skip to main content Skip to page footer
Menu

ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ (ΠΠΣ) 2025-26

Μαθήματα ανά εξάμηνο

Υποχρεωτικά (3)

Το μάθημα προσεγγίζει την Παλαιά Διαθήκη ως κορυφαίο μνημείο θρησκευτικής σκέψης και λογοτεχνίας, εξετάζοντας τη διαμόρφωση του κειμένου από την εβραϊκή παράδοση έως την ελληνική απόδοση των Εβδομήκοντα. Οι φοιτητές διερευνούν τις συνθήκες παραγωγής του ιερού λόγου (γλωσσικές, ιστορικές, θεολογικές) και αναλύουν τη συγγραφική πολυφωνία που διαπερνά τα πρωτοκανονικά και δευτεροκανονικά βιβλία. Η συγκριτική μελέτη του πρωτοτύπου και της μετάφρασης αποκαλύπτει ερμηνευτικές επιλογές και πολιτισμικές μετατοπίσεις. Οι μέθοδοι κριτικής (πηγών, μορφής, σύνθεσης) εφαρμόζονται στην πρακτική ανάγνωση κειμένων, ενώ ψηφιακά εργαλεία υποστηρίζουν τη φιλολογική έρευνα. Η ερμηνευτική πορεία εκτείνεται στον διαθρησκειακό διάλογο και στην πολιτισμική κληρονομιά της Παλαιάς Διαθήκης στη δυτική ιστορία, τέχνη και ιδεολογία.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL205/
Το μάθημα προσεγγίζει την Καινή Διαθήκη ως λογοτεχνικό μνημείο και ως θεολογικό κείμενο που διαμόρφωσε τον δυτικό πολιτισμό. Οι φοιτητές εξετάζουν τη γλώσσα, τη χρονολόγηση και τις θεωρίες συγγραφής των βιβλίων του κανόνα, ενώ παράλληλα μελετούν το ιστορικοκοινωνικό πλαίσιο της πρώιμης χριστιανικής κοινότητας. Η διδασκαλία οργανώνεται γύρω από ερμηνευτικές μεθόδους (ιστορικοκριτική, αφηγηματολογία, διακειμενικότητα) που αποκαλύπτουν τη σχέση με τις Εβραϊκές Γραφές. Κεντρικά ζητήματα περιλαμβάνουν το Συνοπτικό Πρόβλημα, τον ιστορικό Ιησού, τις παραβολές και την εκκλησιολογία της Βασιλείας. Τα σεμινάρια εισάγουν σε ψηφιακά εργαλεία και πρακτικές Ανοικτής Πρόσβασης. Οι φοιτητές αναπτύσσουν δεξιότητες κριτικής ανάγνωσης ελληνικών κειμένων και διερευνούν τη διαχρονική επίδραση της Καινής Διαθήκης στην τέχνη, την κοινωνία και τον διαθρησκευτικό διάλογο.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): http://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL100/
Το μάθημα χαρτογραφεί, με ιστορική ακρίβεια και κριτική μέθοδο, τον βίο της Εκκλησίας από την ίδρυσή της έως σήμερα. Εξετάζονται η αποστολική επέκταση, οι μορφές οργάνωσης και διοίκησης, οι διωγμοί και η νομοθεσία που τους πλαισίωσε, οι αιρέσεις και η ανταπόκριση των Οικουμενικών Συνόδων, η διαμόρφωση της λατρείας, καθώς και ο πνευματικός βίος με έμφαση στον Ησυχασμό. Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται στο Σχίσμα επί ι. Φωτίου (867) και στο οριστικό ρήγμα Ανατολής-Δύσης. Στόχος είναι ο φοιτητής να αναγνωρίζει κρίσιμες φάσεις, να τεκμηριώνει θέσεις με πηγές, να εφαρμόζει γνώσεις σε πρακτικά παραδείγματα, να αναζητεί, αναλύει και συνθέτει δεδομένα με σύγχρονα εργαλεία, να εργάζεται αυτόνομα και να καλλιεργεί ελεύθερη, δημιουργική, επαγωγική σκέψη με σεμνή επιστημονική πειθαρχία και διαπολιτισμική ευαισθησία στον σύγχρονο θρησκευτικό λόγο.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL386/

Προαιρετικά (8)

Το μάθημα πλαισιώνει την ψυχολογία ως έναν διακριτό τρόπο διερεύνησης, εξετάζοντας κριτικά την ιστορική της εξέλιξη και τη συστηματική της οργάνωση. Θα αναλύσουμε τις θεμελιώδεις παραδοχές, τις ερευνητικές μεθόδους και τους βασισμένους σε τεκμήρια ισχυρισμούς (πορίσματα) των κυριότερων σχολών σκέψης της. Πρωταρχικός στόχος είναι η καλλιέργεια του εννοιολογικού γραμματισμού και της αναλυτικής ακρίβειας που απαιτούνται για προχωρημένες σπουδές. Αυτή η θεμελιώδης επάρκεια είναι απαραίτητη για φοιτητές που προετοιμάζονται για εξειδικευμένο έργο στη διασταύρωση της ψυχολογίας και των θεολογικών σπουδών, όπως η Ποιμαντική Ψυχολογία ή η Ψυχολογία της Θρησκείας, τοποθετώντας τους για επακόλουθη κριτική ενασχόληση εντός και εκτός του Τμήματος.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL444/
Το μάθημα ερευνά το θεμελιώδες ερώτημα, πώς το θρησκευτικό συναίσθημα αποκτά υλική μορφή, εξετάζοντας την τέχνη ως πρωτογενή μαρτυρία για τις πνευματικές και κοινωνικές δομές. Υιοθετώντας μια κριτική προσέγγιση, ερμηνεύουμε καλλιτεχνικά ευρήματα από τις τροφοσυλλεκτικές κοινωνίες έως τον Πρώιμο Χριστιανισμό, με έμφαση στη Μεσοποταμία, την Αίγυπτο, τον Ελλαδικό χώρο και τη Ρώμη. Εξετάζουμε τη μεθοδολογία αποκωδικοποίησης των εικονογραφικών τύπων, αναλύοντας πώς η πολιτισμική αλληλεπίδραση διαμόρφωσε την οπτική έκφραση της πίστης. Οι φοιτητές μαθαίνουν να «διαβάζουν» τα τεχνουργήματα, συνδυάζοντας τη θεωρητική ανάλυση με την άμεση παρατήρηση σε μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL358/
Το μάθημα διερευνά τις θεμελιώδεις μεθοδολογίες για την ερμηνεία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, εξετάζοντας πώς τα κείμενα λειτουργούν ως φορείς φιλοσοφικών ερωτημάτων. Εστιάζουμε στη σχέση μεταξύ του λογοτεχνικού έργου και των ευρύτερων πνευματικών στόχων της αρχαίας σκέψης, ιδιαίτερα μέσω της ανάλυσης της τραγωδίας. Η έρευνα αυτή δεν αποτελεί απλή γραμματική επισκόπηση, αλλά μια κριτική εξέταση του πώς οι αρχαίες έννοιες και δομές διαμόρφωσαν τον σύγχρονο ευρωπαϊκό γλωσσικό πολιτισμό. Οι σπουδαστές θα αναπτύξουν την ικανότητα να αναλύουν τις διαδικασίες πρόσληψης και τη διαχρονική πνευματική κληρονομιά του ελληνικού λόγου, κατανοώντας τη σημασία του ως βάση για τη σύγχρονη φιλοσοφική και πολιτισμική διερεύνηση.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL464/
Το μάθημα εστιάζει στη διαμόρφωση του φιλοσοφικού ερωτήματος και στην ανάπτυξη του κριτικού-αναλυτικού λόγου. Εξετάζεται η γένεση της φιλοσοφίας και η μεθοδολογία της ως ιδιαίτερος τρόπος σκέψης. Οι φοιτητές εμπλέκονται με τα θεμελιώδη προβλήματα που ορίζουν τους βασικούς κλάδους (Γνωσιολογία, Μεταφυσική, Ηθική), αξιολογώντας τη διαχρονική τους σημασία. Παρέχεται μια πανοραμική επισκόπηση των κύριων ιστορικών περιόδων, συγκροτώντας τη βάση για μελλοντική έρευνα. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στον εντοπισμό φιλοσοφικών επιχειρημάτων εντός των σύγχρονων ηθικών, νομικών και θεολογικών διαλόγων, εξοπλίζοντας τους σπουδαστές με το εννοιολογικό πλαίσιο για τεκμηριωμένη συμμετοχή σε αυτά.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL337/
Το μάθημα εξετάζει την Παιδαγωγική ως διακριτή επιστημονική πειθαρχία, οριοθετώντας το πεδίο, τη μεθοδολογία και τους κλάδους της. Ερευνά το φαινόμενο της αγωγής, το μορφώσιμο του ανθρώπου και την παιδαγωγική ευθύνη, πλαισιώνοντας την έρευνα με την εξέταση θεμελιωδών παιδαγωγικών ρευμάτων (π.χ. Dewey, Νεότερος Ανθρωπισμός) και των φιλοσοφικών και κοινωνικών τους προϋποθέσεων. Το μάθημα συνδέει τη θεωρητική διερεύνηση με την παιδαγωγική πράξη, εστιάζοντας στη διδακτική διαδικασία και εισάγοντας τις αρχές της Ειδικής Αγωγής. Η κριτική ανάλυση επεκτείνεται σε σύγχρονους προβληματισμούς για το σχολείο και την εκπαίδευση. Η συμμετοχή απαιτεί πρακτική άσκηση μέσω παρακολούθησης διδασκαλιών (Θρησκευτικών) στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, αξιολογώντας τη σχέση θεωρίας και εφαρμογής στην τάξη.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL356/
Το μάθημα τοποθετεί την ιστορική διαίρεση του σλαβικού κόσμου, της πολυπληθέστερης εθνογλωσσικής ομάδας της Ευρώπης, μετά το Σχίσμα του 1054, ως το κεντρικό ερευνητικό ερώτημα. Εξετάζουμε πώς αυτή η διάσπαση (Ανατολική Ορθοδοξία και Δυτικός Καθολικισμός) διαμόρφωσε διακριτές θεολογικές παραδόσεις και θρησκευτικές πρακτικές. Η έρευνα επικεντρώνεται στον τρόπο με τον οποίο αυτές οι θρησκευτικές ταυτότητες συνδιαλέγονται διαχρονικά με την πολιτική, την ιστορία, τη λογοτεχνία και τις τέχνες. Στόχος είναι η θεμελίωση μιας κριτικής κατανόησης της σλαβικής θρησκευτικότητας, αναλύοντας τη σημασία της ως διαρκούς παράγοντα διαμόρφωσης του ευρωπαϊκού και ευρασιατικού γεωπολιτικού τοπίου.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL417/
Το μάθημα εστιάζει στην κριτική αλληλεπίδραση μεταξύ φιλοσοφικού λόγου και θρησκευτικής αντίληψης στον αρχαίο ελληνικό κόσμο. Εξετάζεται η γένεση του 'φιλοσοφείν' ως απάντηση στις προκλήσεις της φύσης και ως αναδιαμόρφωση των πρωτόλειων θρησκευτικών πεποιθήσεων που αποτυπώνονται στην ποίηση (έπη, τραγωδία). Το μάθημα παρακολουθεί τη θεμελιώδη μετατόπιση από τις κοσμογονικές αφηγήσεις (Ησίοδος) στις οντολογικές (Προσωκρατικοί, Πλάτων), με ιδιαίτερη έμφαση στην ανάλυση της αριστοτελικής Οντοθεολογίας. Αναλύεται το βασικό εννοιολόγημα της ελληνικής σκέψης, διερευνώντας πώς η παράλληλη εξέλιξη αυτών των δύο πνευματικών πεδίων (φιλοσοφίας και θρησκείας) διαμόρφωσε το υπόστρωμα του δυτικού τρόπου σκέψης.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL438/
Το μάθημα εξετάζει ρητορικές στρατηγικές σε ιερά κείμενα, ομιλίες και σύγχρονες μορφές θρησκευτικού λόγου, αναδεικνύοντας τη σχέση μεταξύ πειθούς και πίστης. Οι φοιτητές αναλύουν πώς διαφορετικές παραδόσεις διαμορφώνουν ρητορικά συστήματα για την έκφραση του ιερού και την κινητοποίηση κοινοτήτων. Μέσα από συγκριτική μελέτη, το μάθημα αποκαλύπτει τις πολιτισμικές και ιστορικές διαστάσεις της θρησκευτικής επικοινωνίας, προσφέροντας εργαλεία κριτικής ανάγνωσης και ερμηνείας. Στόχος είναι η κατανόηση του ρόλου της ρητορικής στη διαμόρφωση θρησκευτικής σκέψης και κοινωνικής πράξης.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL537/

Υποχρεωτικά (3)

Το μάθημα χαρτογραφεί το πεδίο της «θεολογίας της Λατρείας» μέσα από ερευνητικό διάλογο κειμένων και πράξης. Εξετάζονται οι βασικές έννοιες, οι πηγές της (κατηχήσεις, ερμηνείες της Θείας Λειτουργίας, λειτουργικές ομιλίες) και οι μέθοδοι ανάγνωσής τους. Αναλύεται η συνάφεια εβραϊκής και χριστιανικής Λατρείας και η βιβλική θεμελίωση της Λειτουργίας. Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται στη Μυσταγωγία: Odo Casel, Μυσταγωγικές Κατηχήσεις, και η κατανόηση «Μυστηρίου» στους βυζαντινούς υπομνηματιστές. Μελετώνται η ταυτότητα Εκκλησίας–Ευχαριστίας, η εσχατολογική προοπτική, και η σχέση lex orandi–lex credendi. Συζητούνται η disciplina arcana, τα Χριστολογικά, Τριαδολογικά, Πνευματολογικά και Μαριολογικά θέματα, καθώς και συμβολισμός, ρεαλισμός, άσκηση. Τέλος, εξετάζονται η «Λειτουργική κίνηση» στη Δύση και το αίτημα «Λειτουργικής αναγεννήσεως» στην Ορθόδοξη Εκκλησία, με μεθοδολογική ακρίβεια. Κεντρικός στόχος: τεκμηριωμένη κριτική ανάγνωση πρωτογενών και δευτερογενών πηγών.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL243/
Το μάθημα διερευνά την ιστορική εξέλιξη, τους παιδαγωγικούς σκοπούς και τις μεθοδολογικές προσεγγίσεις της θρησκευτικής εκπαίδευσης στην ελληνική δευτεροβάθμια σχολική πραγματικότητα. Οι φοιτητές εξετάζουν αναλυτικά προγράμματα σπουδών, σύγχρονες θεωρίες μάθησης και εκπαιδευτικό σχεδιασμό, αναπτύσσοντας κριτική κατανόηση του ιδεολογικού και επιστημολογικού πλαισίου της θρησκευτικής αγωγής. Έμφαση δίνεται στην ανάλυση θεμελιωδών θρησκευτικών εννοιών (αφήγηση, σύμβολο, δόγμα, παραβολή) και στη σύνδεσή τους με την παιδαγωγική πράξη. Η διδασκαλία περιλαμβάνει μελέτη περιπτώσεων από διδακτικά εγχειρίδια, εκπαιδευτικές τεχνικές αξιολόγησης και σύγχρονα ζητήματα όπως ο θρησκευτικός πλουραλισμός. Οι συμμετέχοντες καλλιεργούν ερευνητική στάση απέναντι στη διδακτική πράξη, προετοιμαζόμενοι για επαγγελματική δράση στον εκπαιδευτικό χώρο.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL276/
Το μάθημα εξετάζει τη νομική οργάνωση των ορθόδοξων κοινοτήτων εντός πολυεπίπεδων δικαιοταξιών. Οι σπουδαστές μελετούν τις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας, τα συστήματα διοίκησης των Πατριαρχείων και Αυτοκεφάλων Εκκλησιών, καθώς και τη δικαιοδοσία επί ζητημάτων οικογενειακού, περιουσιακού και ποινικού δικαίου. Η διδασκαλία περιλαμβάνει τη θρησκευτική ελευθερία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις διακρίσεις μεταξύ κανονικότητας και νομιμότητας. Το περιεχόμενο καλύπτει το ελληνικό και διεθνές πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων ειδικών καθεστώτων όπως το Άγιο Όρος. Οι φοιτητές αποκτούν εργαλεία για την ανάλυση εκκλησιαστικών νομικών ζητημάτων και την κατανόηση της αλληλεπίδρασης θρησκευτικών παραδόσεων με σύγχρονα νομικά συστήματα. Η μεθοδολογική προσέγγιση προετοιμάζει τους σπουδαστές για περαιτέρω μελέτη στην κανονική επιστήμη και τον διαθρησκειακό διάλογο.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL212/

Προαιρετικά (8)

Το μάθημα εξετάζει τη θεμελιώδη φύση της κοινωνίας ως οργανωμένου συστήματος με διακριτή ταυτότητα και ιστορική συνέχεια. Οι φοιτητές διερευνούν τις σχέσεις μεταξύ ατόμων και θεσμών, αναλύοντας πώς οι κοινωνικές δομές διαμορφώνουν την ανθρώπινη εμπειρία. Η μελέτη επικεντρώνεται στους μηχανισμούς που συνδέουν τα άτομα με τους κοινωνικούς θεσμούς και στην αλληλεπίδραση των θεσμών εντός του ευρύτερου κοινωνικού πλαισίου. Το μάθημα προετοιμάζει τους φοιτητές για προχωρημένη μελέτη στην κοινωνιολογία της θρησκείας και του χριστιανισμού, παρέχοντας τα εννοιολογικά εργαλεία για την κατανόηση των θρησκευτικών φαινομένων εντός των κοινωνικών τους πλαισίων. Η προσέγγιση συνδυάζει θεωρητική ανάλυση με εμπειρικές παρατηρήσεις για την κατανόηση της κοινωνικής πραγματικότητας.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL376/
Το μάθημα εξετάζει τη σχέση αρχαιολογικών τεκμηρίων και θρησκευτικών πρακτικών στον αρχαίο κόσμο. Οι φοιτητές μελετούν υλικά στοιχεία από το βιβλικό Ισραήλ και τον ελληνορωμαϊκό κόσμο, αναλύοντας χώρους λατρείας και θρησκευτικά αντικείμενα. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στις μεθοδολογίες της βιβλικής αρχαιολογίας και στην ερμηνεία ευρημάτων μέσα από θρησκειολογική οπτική. Οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν δεξιότητες κριτικής ανάλυσης, συνδέοντας αρχαιολογικά δεδομένα με ιστορικά και θεολογικά ζητήματα. Το μάθημα περιλαμβάνει συνεργατικά εργαστήρια όπου οι φοιτητές ανακατασκευάζουν αρχαίους θρησκευτικούς χώρους, εξοικειώνονται με πηγές και τεχνικές ανασκαφής, και διερευνούν τη μετάβαση από τις αρχαίες λατρευτικές μορφές στον πρώιμο χριστιανισμό.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL460/
Το μάθημα εξετάζει την τομή θρησκείας και διπλωματίας μέσα από την ιστορική εμπειρία και τη σύγχρονη πρακτική. Αναλύει πώς οι πολιτισμοί λειτουργούν ως πολύπλοκα συστήματα που προσαρμόζονται συνεχώς, συχνά εισερχόμενα σε κρίσιμες φάσεις. Η βυζαντινή διπλωματία προσφέρει μαθήματα για τους σύγχρονους διαπραγματευτές, αποκαλύπτοντας στρατηγικές επιβίωσης και επέκτασης. Οι φοιτητές διερευνούν πώς παράδοση και νεωτερικότητα συνυπάρχουν, πώς οι θρησκευτικοί παράγοντες συμβάλλουν στην επίλυση κρίσεων, και πώς η πολιτική λογική διαμορφώνει τις ερμηνείες των πολιτισμών. Το μάθημα καλλιεργεί κριτική σκέψη για τον ρόλο της Εκκλησίας στις διεθνείς σχέσεις, εξοπλίζοντας τους συμμετέχοντες με εργαλεία ανάλυσης της διάδρασης μεταξύ θρησκευτικών θεσμών και διπλωματικής πρακτικής.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL237/
Το μάθημα διερευνά τη σχέση μεταξύ Ορθόδοξης Θεολογίας και σύγχρονης επιστημονικής σκέψης μέσα από συστηματική ανάλυση κρίσιμων ερωτημάτων. Εξετάζει την ιστορική εξέλιξη του διαλόγου Θρησκείας-Επιστήμης, τα επιστημολογικά κριτήρια αξιολόγησης θρησκευτικής και επιστημονικής γνώσης, και το πρόβλημα της θεοδικίας στο σύγχρονο πλαίσιο. Οι φοιτητές μελετούν τη Θεολογία ως επιστημονική πειθαρχία, την έννοια του θαύματος, και τις διαστάσεις της πίστης σε σχέση με τη γνώση. Το μάθημα προσφέρει εργαλεία για διεπιστημονικό διάλογο, αναλύοντας πώς θεολογική και επιστημονική έρευνα μπορούν να συνυπάρξουν δημιουργικά. Μέσω επιστημολογικής προσέγγισης, οι συμμετέχοντες αποκτούν κριτική κατανόηση των σχέσεων μεταξύ χριστιανικής Αποκάλυψης και εμπειρικής επιστήμης.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL139/
Το μάθημα εξετάζει τις αρχές της επιχειρηματικότητας και της καινοτομίας στο πλαίσιο της εκκλησιαστικής διοίκησης. Οι σπουδαστές διερευνούν πώς τα εκκλησιαστικά νομικά πρόσωπα λειτουργούν ως οργανισμοί με συγκεκριμένους επιχειρησιακούς στόχους, απαιτήσεις διαχείρισης πόρων και ευθύνες προς τις κοινότητές τους. Η ύλη καλύπτει θεμελιώδεις έννοιες όπως η ηγεσία, η διαχείριση κινδύνου, οι στρατηγικές ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού και η επιχειρηματική ηθική, με ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή τους στον εκκλησιαστικό χώρο. Μέσω της κατάρτισης επιχειρηματικών σχεδίων και της ανάλυσης πραγματικών περιπτώσεων, οι φοιτητές αναπτύσσουν την ικανότητα να συνδέουν τη θεολογική κατανόηση με πρακτικές διοικητικές δεξιότητες, προετοιμαζόμενοι για την αποτελεσματική διαχείριση εκκλησιαστικών αγαθών και προγραμμάτων.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL211/
Το μάθημα εξετάζει τις θεμελιώδεις προσεγγίσεις στη μελέτη του θρησκευτικού φαινομένου μέσα από την ιστορική εξέλιξη του πεδίου. Ξεκινώντας από τους Ίωνες φιλοσόφους και φθάνοντας στις σύγχρονες θεωρητικές κατευθύνσεις, οι φοιτητές διερευνούν τις συνεισφορές βασικών μορφών όπως οι Müller, Otto, van der Leeuw και Eliade. Η ανάλυση επικεντρώνεται στις ερμηνευτικές θεωρίες καθώς και στη σχέση θρησκείας και ασυνειδήτου μέσω των οπτικών των Freud και Jung. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συγκριτική μυθολογία του Campbell και στις μεθοδολογικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η θρησκειολογική έρευνα. Οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν κριτική ικανότητα αξιολόγησης των διαφορετικών θεωρητικών πλαισίων που διαμόρφωσαν την επιστημονική κατανόηση της θρησκείας.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL269/
Το μάθημα εξετάζει την κινηματογραφική τέχνη ως πεδίο θεολογικής ερμηνείας και πνευματικής έκφρασης. Οι σπουδαστές μελετούν θεμελιώδη ζητήματα κινηματογραφικής θεωρίας μέσα από έργα σημαντικών δημιουργών όπως οι Chaplin, Dreyer και De Sica, αναζητώντας τις θεολογικές διαστάσεις της εικόνας και του θεάματος. Η προσέγγιση συνδέει την ιστορία του μέσου με ερμηνευτικά εργαλεία της ορθόδοξης παράδοσης, διερευνώντας πώς η έβδομη τέχνη διαμορφώνει και αντανακλά πνευματικές αναζητήσεις. Κεντρικοί άξονες περιλαμβάνουν την ανάλυση της κινηματογραφικής γλώσσας, τη σχέση εικόνας και υπερβατικότητας, καθώς και την κριτική θεώρηση της ειδωλοποίησης στη σύγχρονη κουλτούρα. Το μάθημα προσφέρει πρωτότυπη σύνθεση θεολογικής και κινηματογραφικής σκέψης.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL259/
Το μάθημα εξοπλίζει τους φοιτητές με τα εργαλεία της βιβλιοθηκονομικής έρευνας και της ακαδημαϊκής γραφής μέσα από πρακτική εμπειρία. Οι συμμετέχοντες εργάζονται σε βασικούς βιβλιοθηκονομικούς χώρους (τη Βιβλιοθήκη της Θεολογικής Σχολής, την Κεντρική Βιβλιοθήκη της Φιλοσοφικής Σχολής και την Εθνική Βιβλιοθήκη του ΚΠΙΣΝ) ενώ παράλληλα κατακτούν τις αρχές της επιστημονικής συγγραφής. Μέσα από επιτόπιες ασκήσεις και την εκπόνηση μιας σύντομης εργασίας, οι φοιτητές αναπτύσσουν ικανότητες εντοπισμού πηγών, κριτικής αξιολόγησης υλικού και οργανωμένης παρουσίασης ερευνητικών ευρημάτων. Η συλλογική και ατομική εργασία ενισχύει τη μεθοδολογική αυτοτέλεια που απαιτείται για τις προπτυχιακές σπουδές στην Κοινωνική Θεολογία και Θρησκειολογία. Το μάθημα προσφέρει θεμελιώδη προετοιμασία για την ακαδημαϊκή πορεία των φοιτητών.

Ηλεκτρονική σελίδα μαθήματος (eClass): https://eclass.uoa.gr/courses/SOCTHEOL239/

Υποχρεωτικά (4)

Το μάθημα εξετάζει τις επτά Οικουμενικές Συνόδους (325–787 μ.Χ.) ως ιστορικά γεγονότα και θεολογικά ορόσημα που διαμόρφωσαν την ορθόδοξη πίστη. Οι φοιτητές μελετούν τα δογματικά ερωτήματα που προκάλεσαν τη σύγκληση κάθε Συνόδου, τις θεολογικές συζητήσεις που ακολούθησαν και τις κανονικές αποφάσεις που επηρέασαν το εκκλησιαστικό δίκαιο. Η διδασκαλία αξιοποιεί πρωτογενείς πηγές (Πρακτικά, Ιερούς Κανόνες, πατερικά κείμενα) μαζί με οπτικοακουστικό υλικό για να αναδείξει τη σύνδεση μεταξύ θεολογίας και εκκλησιαστικής οργάνωσης. Η προσέγγιση συνδυάζει ιστορική ανάλυση με θεολογική ερμηνεία, επιτρέποντας στους συμμετέχοντες να κατανοήσουν πώς οι συνοδικές αποφάσεις συνέβαλαν στη διαμόρφωση της εκκλησιαστικής ταυτότητας και παράδοσης. Το μάθημα απευθύνεται σε όσους επιθυμούν να εμβαθύνουν στη συνοδική παράδοση και τη διαχρονική της σημασία.
Το μάθημα προσφέρει συστηματική εισαγωγή στην ιστορική πορεία, τις θεμελιώδεις αρχές και τις πολιτισμικές εκφάνσεις του Ισλάμ. Εξετάζουμε την προέλευση της θρησκείας και την παγκόσμια διάδοσή της, παράλληλα με τη μελέτη της ποικιλομορφίας των μουσουλμανικών κοινοτήτων σε διαφορετικά γεωγραφικά και ιστορικά πλαίσια. Η ανάλυση επικεντρώνεται στους Πέντε Πυλώνες, το Κοράνι, τη Σούννα και τις κύριες θεολογικές σχολές, Σουνιτική, Σιιτική, Σουφιστική. Παράλληλα, διερευνούμε τις κοινωνικές και πολιτιστικές διαστάσεις της μουσουλμανικής ζωής, τη σχέση θρησκείας και πολιτικής οργάνωσης, καθώς και τις συνεισφορές του Ισλάμ στις τέχνες και τις επιστήμες. Οι φοιτητές αναπτύσσουν συγκριτική προοπτική μέσα από τη μελέτη διαθρησκειακών διαλόγων και εφαρμόζουν τις γνώσεις τους σε σύγχρονα ερωτήματα που αφορούν τη διαθρησκευτική κατανόηση και την κριτική αποδόμηση στερεοτύπων.
Το μάθημα εισάγει τους σπουδαστές στη μελέτη των Πατέρων της Εκκλησίας, εξετάζοντας τη θεολογική τους σκέψη μέσα στο ιστορικό και πολιτισμικό πλαίσιο της εποχής τους. Οι φοιτητές αναλύουν κείμενα από τον δεύτερο έως τον ένατο αιώνα, διερευνώντας πώς συγγραφείς όπως ο Ειρηναίος, ο Αθανάσιος, οι Καππαδόκες Πατέρες και ο Ιωάννης Δαμασκηνός διαμόρφωσαν τη δογματική και ηθική διδασκαλία του Χριστιανισμού. Το μάθημα εξοπλίζει τους σπουδαστές με εργαλεία κριτικής προσέγγισης της πατερικής γραμματείας, συνδέοντας την πατρολογική έρευνα με άλλους θεολογικούς κλάδους όπως η εκκλησιαστική ιστορία, η βιβλική ερμηνευτική και η χριστιανική ηθική. Μέσα από προσεκτική ανάγνωση των πηγών, οι φοιτητές κατανοούν πώς οι Πατέρες ανταποκρίθηκαν στις θεολογικές προκλήσεις της εποχής τους και πώς η κληρονομιά τους συνεχίζει να διαμορφώνει τη σύγχρονη θεολογική σκέψη.
Το μάθημα εξετάζει τη χριστιανική ηθική μέσα από τρεις θεμελιώδεις άξονες. Πρώτον, διερευνά την κατακόρυφη διάσταση της ανθρώπινης σχέσης με το θείο και τον τρόπο που η πίστη διαμορφώνει την ηθική συνείδηση. Δεύτερον, αναλύει την οριζόντια διάσταση των διαπροσωπικών και κοινωνικών σχέσεων, συμπεριλαμβανομένων του γάμου και της οικογένειας. Τρίτον, προσεγγίζει τα σύγχρονα βιοηθικά διλήμματα που προκύπτουν από την ιατρική και τεχνολογική πρόοδο. Οι φοιτητές αναπτύσσουν κριτική ικανότητα στην αξιολόγηση ζητημάτων όπως η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, η ευθανασία και οι μεταμοσχεύσεις οργάνων. Μέσα από διαλογική προσέγγιση, το μάθημα ενθαρρύνει τον στοχασμό πάνω στη νοηματοδότηση της ανθρώπινης ύπαρξης και την εφαρμογή ηθικών αρχών στην καθημερινή πράξη.

Προαιρετικά (7)

Το μάθημα εξετάζει την Αποκάλυψη του Ιωάννη ως αποκαλυπτική γραμματεία που απευθύνεται σε κοινότητες υπό πίεση. Οι συμμετέχοντες μελετούν το κείμενο στο ιστορικό και λογοτεχνικό του πλαίσιο, εξερευνώντας τη συμβολική γλώσσα και τις θεολογικές προϋποθέσεις της σύνθεσής του. Η ανάλυση επεκτείνεται στις ιουδαϊκές ρίζες του κειμένου και στη διαλεκτική σχέση μεταξύ Ιουδαϊσμού και Χριστιανισμού. Παράλληλα, το μάθημα αναδεικνύει την επιρροή της Αποκάλυψης στον δυτικό πολιτισμό μέσω τέχνης, λογοτεχνίας και κινηματογράφου. Οι φοιτητές εξοικειώνονται με σύγχρονες ερμηνευτικές μεθόδους και ψηφιακά εργαλεία έρευνας, αναπτύσσοντας κριτική ικανότητα στην αξιολόγηση επιστημονικών πηγών. Έμφαση δίδεται στη διαπολιτισμική διάσταση του κειμένου και στην κατανόηση των εσχατολογικών κινημάτων που διαμόρφωσαν κοινωνικές και πολιτικές ιδεολογίες.
Το μάθημα προσεγγίζει τον Χριστιανισμό ως κοινωνικό φαινόμενο με ιστορική συνέχεια και σύγχρονη παρουσία. Μελετώνται οι τρόποι με τους οποίους η χριστιανική πίστη διαμορφώνει συλλογικές ταυτότητες, θεσμικές πρακτικές και πολιτισμικές εκφράσεις σε διαφορετικά γεωγραφικά και ιστορικά πλαίσια. Η ανάλυση επικεντρώνεται στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ θρησκευτικής πίστης, κοινωνικής οργάνωσης και ηθικών επιλογών. Εξετάζονται ζητήματα εκκλησιολογίας, ποιμαντικής πράξης και θεολογικού στοχασμού υπό το πρίσμα της κοινωνιολογικής μεθόδου. Οι φοιτητές αναπτύσσουν κριτική κατανόηση των σύγχρονων μετασχηματισμών του χριστιανικού φαινομένου και των επιπτώσεών του στη δημόσια σφαίρα, την πολιτική κουλτούρα και τις οικονομικές σχέσεις.
Το μάθημα εξερευνά τους θεσμούς που διαμόρφωσαν τον ισλαμικό πολιτισμό από την εμφάνισή του έως σήμερα. Μέσα από ιστορική και συγκριτική ανάλυση, οι φοιτητές εξετάζουν πολιτικές δομές όπως το Χαλιφάτο και το Σουλτανάτο, θρησκευτικά ιδρύματα, εκπαιδευτικά κέντρα, οικονομικούς μηχανισμούς και κοινωνικές οργανώσεις. Η μελέτη των βακουφίων, του οικογενειακού δικαίου, των εμπορικών πρακτικών και της φιλανθρωπίας αποκαλύπτει πώς αυτοί οι θεσμοί συνέβαλαν στην ανάπτυξη της τέχνης, της επιστήμης και της κοινοτικής ζωής. Οι φοιτητές αναπτύσσουν αναλυτικές δεξιότητες για την κατανόηση των αλληλεπιδράσεων μεταξύ θεσμικών δομών και πολιτισμικών εκφράσεων. Η προσέγγιση ενθαρρύνει την εφαρμογή αυτών των γνώσεων στη μελέτη σύγχρονων κοινωνικών μετασχηματισμών στον ισλαμικό κόσμο.
Το μάθημα εξετάζει τη σύνθετη σχέση μεταξύ πολιτισμού και θρησκευτικής εμπειρίας. Διερευνά πώς οι πολιτισμικές παράμετροι (γλώσσα, κοινωνικές νόρμες, συλλογικές μνήμες) διαμορφώνουν θρησκευτικά δόγματα, λατρευτικές πράξεις και πνευματικές εκφράσεις. Παράλληλα, το μάθημα αναλύει πώς οι θρησκευτικές παραδόσεις επιδρούν στην εξέλιξη πολιτισμικών δομών. Μέσω διαπολιτισμικής προοπτικής, οι φοιτητές προσεγγίζουν θρησκευτικά φαινόμενα ως πολιτισμικά ενσωματωμένες πραγματικότητες. Η μεθοδολογία αντλεί από λαογραφία, κοινωνική ανθρωπολογία, κοινοτική ψυχολογία και εθνοψυχολογία, προσφέροντας διεπιστημονικά εργαλεία για την κατανόηση θρησκευτικών παραδόσεων εντός συγκεκριμένων πολιτισμικών πλαισίων. Οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν κριτική ικανότητα στην ανάλυση πώς πολιτισμικά στερεότυπα και ιστορικά συμφραζόμενα επηρεάζουν θρησκευτικές κοινότητες.
Το μάθημα εξετάζει την έννοια της υγείας μέσα από τις βιβλικές και πατερικές παραδόσεις, αναδεικνύοντας τη σχέση σώματος, ψυχής και πνεύματος στην ανθρώπινη εμπειρία. Η ανάλυση επικεντρώνεται στα κείμενα της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, καθώς και στα έργα των εκκλησιαστικών Πατέρων, προκειμένου να αναδειχθεί η ολιστική αντίληψη του ανθρώπου. Οι φοιτητές διερευνούν πώς η θεολογική ανθρωπολογία διαμορφώνει την κατανόηση της σωματικής, ψυχικής και πνευματικής ευεξίας. Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει θεματικές ενότητες για τη θεραπεία, την ασθένεια, την αμαρτία και τη σωτηρία ως προϋποθέσεις της ανθρώπινης ακεραιότητας. Μέσα από κριτική ανάγνωση πρωτογενών πηγών, οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν ερμηνευτικές δεξιότητες και συνδέουν την αρχαία σοφία με σύγχρονες προσεγγίσεις της υγείας.
Το μάθημα εξετάζει τη συνάντηση εγκληματολογικής επιστήμης και θεολογικής σκέψης μέσα από την κανονική παράδοση της Εκκλησίας. Οι σπουδαστές διερευνούν τις έννοιες του εγκλήματος, του εγκληματία και του θύματος όπως διαμορφώνονται στον κοινό και εκκλησιαστικό χώρο, αναζητώντας σημεία σύγκλισης και απόκλισης. Η ανάλυση επικεντρώνεται στις ιστορικές σχολές της εγκληματολογίας και στη διεπιστημονική μεθοδολογία που συνδέει την κανονική διδασκαλία με τη σύγχρονη θυματολογία. Το περιεχόμενο περιλαμβάνει την ανθρωπολογική διάσταση του εγκληματικού φαινομένου, τις προτάσεις πρόληψης και θεραπείας, καθώς και την εφαρμογή ευαγγελικών αρχών στη σωφρονιστική πράξη. Οι φοιτητές αναπτύσσουν κριτική ικανότητα στην αξιολόγηση της βιβλιογραφίας και στην ερμηνεία των κανονικών κειμένων υπό το πρίσμα της εγκληματολογικής θεωρίας.
Το μάθημα προσφέρει στους φοιτητές την ευκαιρία να εξετάσουν την εκκλησιαστική υμνογραφία ως θεολογικό κείμενο και ιστορική μαρτυρία. Εργαζόμενοι σε ομάδες πέντε ατόμων, οι συμμετέχοντες επιλέγουν μία ασματική ακολουθία αγίου και την αναλύουν συστηματικά. Η διερεύνηση επικεντρώνεται στα βιογραφικά στοιχεία των τιμώμενων προσώπων, στις αρετές που καλλιέργησαν και στις συνθήκες που οδήγησαν στην εκκλησιαστική τους αναγνώριση. Μέσω της προσεκτικής ανάγνωσης των υμνογραφικών κειμένων, οι φοιτητές ανακαλύπτουν πώς η παράδοση διατηρεί και μεταδίδει το πνευματικό μήνυμα των αγίων στη σύγχρονη εποχή. Το εργαστηριακό πλαίσιο ενθαρρύνει την ερευνητική συνεργασία και την κριτική προσέγγιση των λειτουργικών κειμένων.

Υποχρεωτικά (4)

Το μάθημα εξετάζει την ιστορική πορεία και τη θεολογική συμβολή του Οικουμενικού Πατριαρχείου από το 1453 έως σήμερα. Οι φοιτητές διερευνούν την επιβίωση του θεσμού υπό οθωμανική κυριαρχία, τις σχέσεις του με αναδυόμενες εθνικές εκκλησίες και τον ρόλο του στη διαμόρφωση ορθόδοξης εκκλησιολογίας. Η ανάλυση επεκτείνεται στις οικουμενικές πρωτοβουλίες του Πατριαρχείου, τη συμμετοχή του σε διαθρησκειακούς διαλόγους και τις σύγχρονες προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Μέσω πρωτογενών πηγών και κριτικής βιβλιογραφίας, το μάθημα αποσαφηνίζει τη θέση του θεσμού στην παγκόσμια Ορθοδοξία, την πολιτιστική του επιρροή και τις θεολογικές του τοποθετήσεις σε ζητήματα περιβάλλοντος και κοινωνικής δικαιοσύνης. Οι φοιτητές αναπτύσσουν ερευνητικές ικανότητες για την κριτική αξιολόγηση του ρόλου του Πατριαρχείου στη χριστιανική ιστορία και στον σύγχρονο διαθρησκειακό διάλογο.
Το μάθημα χαρτογραφεί τον διεπιστημικό χάρτη της ψυχικής υγείας, συνδέοντας νευροεπιστήμη, θεολογική ανθρωπολογία και δημόσια υγεία. Μέσα από ιστορικά μοντέλα ψυχοσωματικής λειτουργίας, αξιολογικά ερωτήματα για την «κανονικότητα» και σύγχρονα προγράμματα πρόληψης, οι συμμετέχοντες κατασκευάζουν ένα κριτικό εργαλείο ανάγνωσης των παραγόντων που ενισχύουν ή αποδυναμώνουν την ψυχική ανθεκτικότητα σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Η έρευνα, η εκπαιδευτική πρακτική και οι σωτηριολογικές διαστάσεις της προαγωγής συζητούνται ως τρεις αλληλοτροφοδοτούμενοι άξονες μιας βιωμένης θεολογίας του ανθρώπινου νου.
Το μάθημα εξετάζει τη διδακτική αξιοποίηση βιβλικών κειμένων στη σύγχρονη εκπαίδευση. Οι φοιτητές μελετούν θέματα και μοτίβα της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, διερευνώντας την ερμηνευτική τους πρόσληψη από Πατέρες της Εκκλησίας, την τέχνη και διαφορετικούς πολιτισμούς. Μέσω μελετών περίπτωσης αναλύουν αξίες όπως ο διάλογος, η αποδοχή του προσώπου και η ελευθερία της ανθρώπινης προαίρεσης. Το μάθημα εμβαθύνει στον σχεδιασμό διδακτικών προτάσεων για τάξεις Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, εφαρμόζοντας κονστρουκτιβιστικά μοντέλα μάθησης και ψυχοπαιδαγωγικές μεθόδους. Οι φοιτητές καταρτίζουν σχέδια μαθήματος, πραγματοποιούν διδασκαλία σε συνεργαζόμενα σχολεία και αξιολογούν την εμπειρία τους. Η θεωρητική προσέγγιση συνδυάζεται με πρακτική άσκηση, αναπτύσσοντας ικανότητες θρησκευτικής διδασκαλίας προσαρμοσμένης στην ψυχοσύνθεση κάθε ηλικίας.
Το μάθημα εξετάζει την πολυσύνθετη θρησκευτική παράδοση του Ινδουισμού μέσα από ιστορική, κειμενική και θεωρητική ανάλυση. Η διδασκαλία ξεκινά από την προβληματική του όρου και προχωρά στη διερεύνηση των καταβολών της παράδοσης, από τον πολιτισμό της κοιλάδας του Ινδού μέχρι τη βεδική κληρονομιά και την εποχή των επών. Εξετάζονται οι κύριοι κλάδοι (Βισνουισμός, Σιβαϊσμός, Σακτισμός) καθώς και τα φιλοσοφικά συστήματα των ντάρσανας. Η ενότητα για τις θεμελιώδεις έννοιες (κάρμα, σανσάρα, ντάρμα, λύτρωση) συνδέεται με την κοινωνική πραγματικότητα: το σύστημα των καστών, τις διαβατήριες τελετές, τη θέση της γυναίκας. Οι μεταρρυθμιστικές κινήσεις από τον 19ο αιώνα έως σήμερα αποκαλύπτουν τη δυναμική του σύγχρονου Ινδουισμού.

Προαιρετικά (8)

Το μάθημα εξετάζει τον βίο, τη δράση και τη διδασκαλία προσωπικοτήτων που διαμόρφωσαν την πορεία της Εκκλησίας της Ελλάδος κατά τη νεώτερη περίοδο. Οι φοιτητές μελετούν αρχιερείς, κληρικούς και λογίους μέσα από το πρίσμα των πολιτικών, πνευματικών και κοινωνικών αναταράξεων που προκάλεσαν οι ιδέες του δυτικοευρωπαϊκού Διαφωτισμού. Κεντρικό ερώτημα αποτελεί η διαπραγμάτευση της σχέσης κράτους-εθνότητας και Εκκλησίας-Πολιτείας. Η αντιπαράθεση μεταξύ της παραδοσιακής παρατάξεως του Κωνσταντίνου Οικονόμου και της νεωτεριστικής προσέγγισης του Θεόκλητου Φαρμακίδη προσφέρει αναλυτικό πλαίσιο για την κατανόηση των εκκλησιαστικών εξελίξεων. Μέσα από την εργογραφία και τη δράση προσωπικοτήτων όπως ο Αδαμάντιος Κοραής, ο Χρυσόστομος Παπαδόπουλος και ο Αμίλκας Αλιβιζάτος, οι φοιτητές αναλύουν τις μετασχηματιστικές διαδικασίες της εκκλησιαστικής ιστορίας.
Το μάθημα ερευνά τον διάλογο ως θεολογική πρακτική που διαμορφώνεται μέσα από τριαδολογικές, χριστολογικές και πνευματολογικές προοπτικές. Από τις απαρχές της, η χριστιανική σκέψη αναπτύχθηκε μέσα από συνομιλία με Ιουδαίους και Έλληνες, ενώ στη συνέχεια συνάντησε το Ισλάμ και άλλες θρησκευτικές παραδόσεις. Εξετάζουμε τη φιλοσοφία και τη μεθοδολογία των διαλόγων, τους στόχους τους και τη σχέση τους με ρητορικές μορφές. Η μεταπολεμική περίοδος έφερε νέες δυνατότητες μέσω του Παγκοσμίου Συμβουλίου Εκκλησιών, όπου ο διάλογος συνδέθηκε με την ειρήνη, τη δικαιοσύνη και τη χριστιανική μαρτυρία. Μελετώντας θεωρητικά πλαίσια και συγκεκριμένα παραδείγματα, αναγνωρίζουμε τη μεταμορφωτική δύναμη του διαλόγου στη θεολογική παράδοση και στη σύγχρονη εποχή.
Το μάθημα εξερευνά τα θεμέλια του Ισλαμικού Δικαίου μέσα από συστηματική ανάλυση των πρωτογενών και δευτερογενών πηγών του. Οι φοιτητές εξετάζουν το Κοράνι ως κεντρικό κείμενο νομικής και ηθικής καθοδήγησης, ενώ η Σούννα αποκαλύπτει πώς οι διδασκαλίες του Προφήτη διαμόρφωσαν την ερμηνευτική παράδοση. Η Ιτζμά και ο Κιγιάς εισάγουν τους φοιτητές στις μεθόδους με τις οποίες οι νομομαθείς επεξέτειναν το δίκαιο πέρα από τα ρητά κείμενα. Δευτερεύουσες πηγές όπως το Ιστιχσάν, η Μασλαχά και το Ουρφ φωτίζουν την ευελιξία του συστήματος απέναντι σε νέες πραγματικότητες. Μέσα από συγκριτική προσέγγιση των νομικών σχολών, οι συμμετέχοντες αποκτούν κριτική ικανότητα να αξιολογούν την εφαρμογή του Ισλαμικού Δικαίου σε σύγχρονα κοινωνικά και πολιτικά πλαίσια.
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στη μελέτη της αραβικής ως ζωντανής και ιστορικής γλώσσας του ισλαμικού και μεσογειακού κόσμου. Μέσα από τη σταδιακή εξοικείωση με το αραβικό αλφάβητο, τη σύνταξη και τη βασική λεξικολογία, οι συμμετέχοντες αποκτούν ικανότητα ανάγνωσης και κατανόησης σύντομων κειμένων στην Κοινή Αραβική (Modern Standard Arabic), ενώ αναγνωρίζουν τη διαφοροποίηση από τις προφορικές διαλέκτους. Έμφαση δίνεται στα κορανικά αραβικά και στη χρήση αραβο-ισλαμικών όρων που εμπλουτίζουν τη θρησκειολογική και πολιτισμική έρευνα. Το μάθημα συνδυάζει τη γλωσσική κατάρτιση με μια εισαγωγή στην αραβική γραμματολογία και στις πολιτισμικές εκφάνσεις που διαμόρφωσαν τη διαχρονική ταυτότητα του αραβικού κόσμου.
Το μάθημα εξετάζει τη σχέση μεταξύ της Αποκάλυψης του Ιωάννη και της σύγχρονης λογοτεχνίας μέσα από την ανάλυση έργων διακεκριμένων συγγραφέων του 20ού αιώνα. Οι φοιτητές μελετούν πώς λογοτεχνικά κείμενα ξένων και Νεοελλήνων δημιουργών υιοθετούν και μετασχηματίζουν την αποκαλυπτική γλώσσα, τη δομή και τη συμβολική εικονολογία του βιβλίου. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στην ερμηνευτική διερεύνηση των τρόπων με τους οποίους συγγραφείς διαφορετικών θρησκευτικών πεποιθήσεων διαμορφώνουν δημιουργικό διάλογο με τον Αποκαλυπτικό λόγο. Μέσω της κριτικής ανάγνωσης κειμένων και της συγγραφής φροντιστηριακής εργασίας, οι φοιτητές αναπτύσσουν ικανότητες ερμηνείας διακειμενικών σχέσεων και κατανόησης της θεολογικής διάστασης της λογοτεχνικής γραφής.
Το μάθημα διερευνά τη συμβουλευτική ψυχολογία ως εφαρμοσμένο κλάδο που διευκολύνει την προσωπική και διαπροσωπική λειτουργικότητα δια βίου. Εξετάζει τη διαδικασία επικοινωνίας μεταξύ συμβούλου και συμβουλευόμενου, εστιάζοντας στη λήψη αποφάσεων, την αντιμετώπιση κρίσεων και τη βελτίωση σχέσεων. Η ανάλυση περιλαμβάνει προληπτικές προσεγγίσεις μέσω πληροφόρησης και ευαισθητοποίησης κοινοτήτων. Οι φοιτητές μελετούν τη διασταύρωση Ορθόδοξης Θεολογίας και Συμβουλευτικής Ψυχολογίας, ανακαλύπτοντας μοντέλα που προάγουν την αυτογνωσία και την ψυχική υγεία. Το περιεχόμενο συνδυάζει θεωρητική κατάρτιση με πρακτική εφαρμογή, αναπτύσσοντας δεξιότητες για τη σύγχρονη καθημερινότητα. Η έμφαση τίθεται στην αυθεντική συνάντηση, την αυτοπραγμάτωση και την επανάκτηση νοήματος μέσα σε πλαίσιο κοινωνίας προσώπων.
Το μάθημα εξετάζει τη χειρόγραφη μετάδοση των βιβλικών κειμένων μέσα από το πρίσμα της κριτικής του κειμένου και των σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων. Οι φοιτητές αναλύουν τα ευρήματα του Κουμράν και τους κώδικες της Καινής Διαθήκης, μελετώντας παλαιογραφικά χαρακτηριστικά, τεχνικές αντιγραφής και παλίμψηστα. Η θρησκειολογική προσέγγιση φωτίζει τον ρόλο της εκκλησιαστικής κοινότητας στη διαμόρφωση της παράδοσης. Μέσω συνεργατικών ερευνητικών εργασιών, οι συμμετέχοντες συνδυάζουν ιστορική ανάλυση με ψηφιακές μεθοδολογίες, αποκτώντας κριτική κατανόηση της υλικής και θεολογικής διάστασης των χειρογράφων. Το μάθημα προετοιμάζει τους φοιτητές για εξειδικευμένη έρευνα στην κειμενική κριτική και την ψηφιακή ανθρωπιστική σπουδή της Βίβλου.
Το μάθημα εξετάζει την αγιογραφία ως σύστημα οργάνωσης της οπτικής αντίληψης και διαμόρφωσης αισθητικής συνείδησης. Η θεωρητική προσέγγιση καλύπτει τις αρχές του ελεύθερου σχεδίου, την οπτική αντίληψη, τη δομή των μορφών και τις τεχνικές πραγμάτωσης των έργων. Η ιστορική αναδρομή αναλύει τη μνημειακή παράδοση, τη χρήση των ανθιβόλων και την εφαρμογή της προοπτικής. Κεντρικό μέρος της διδασκαλίας αποτελεί η ερμηνεία θεμελιακών συμβολικών παραστάσεων (Γέννηση, Σταύρωση, Ανάσταση, Κοίμηση της Θεοτόκου) στο πλαίσιο κοσμολογικών ιδεών. Οι φοιτητές αναπτύσσουν αναλυτική και συνθετική σκέψη μέσα από τη μελέτη της σύνθεσης, των αναλογιών και της εικαστικής έκφρασης χώρου, χρόνου και φωτός στην εικονογραφική τέχνη.

Υποχρεωτικά (4)

Το μάθημα εξετάζει τις θεμελιώδεις δομές και αρχές του Ορθόδοξου Κανονικού Δικαίου μέσα από την Ιερά Παράδοση. Οι σπουδαστές διερευνούν τις πηγές των Ιερών Κανόνων, τις ερμηνευτικές μεθόδους και τις γενικές αρχές που διέπουν τις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας. Η ύλη περιλαμβάνει τα συστήματα εκκλησιαστικής οργάνωσης, την επισκοπική εξουσία, το δίκαιο προσώπου και γάμου, τη μοναστική οργάνωση, τη λατρεία και τα Μυστήρια. Επιπλέον, το μάθημα αναλύει τη διαχείριση εκκλησιαστικής περιουσίας, την απονομή εκκλησιαστικής δικαιοσύνης, τους θεσμούς της Πενταρχίας και του Αυτοκεφάλου, το ζήτημα της Διασποράς και την εκκλησιαστική οικονομία. Οι φοιτητές αποκτούν το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο για προχωρημένη μελέτη κανονικών θεμάτων.
Η Δογματική ερευνά τη συστηματική διατύπωση της διδασκαλίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας, θεμελιωμένη στις πηγές της: Αγία Γραφή και Ιερά Παράδοση, όπως αποκρυσταλλώνονται στις συνοδικές αποφάσεις, την πατερική ερμηνεία και τους Ιερούς Κανόνες. Η έρευνα εστιάζει στις θεμελιώδεις ενότητες: Τριαδολογία, Χριστολογία, Ανθρωπολογία, Εικονολογία και Εσχατολογία. Αναλύεται η άρρηκτη σύνδεση των δογμάτων με τη λατρευτική και ποιμαντική πράξη, εξετάζοντάς τα ως εκφράσεις πίστης, ενότητας και θεολογικής εμπειρίας. Το μάθημα υιοθετεί κριτική προσέγγιση των πρωτογενών κειμένων (πατερικών, συνοδικών), στοχεύοντας σε μια ολοκληρωμένη κατανόηση της ορθόδοξης πίστης ως οργανικού συνόλου θείας Αποκαλύψεως και εκκλησιαστικού βιώματος.
Το μάθημα εξετάζει τις διαλεκτικές σχέσεις ανάμεσα στη βιβλική παράδοση και τη λογοτεχνική δημιουργία, με έμφαση στην ποιητική ανάγνωση των ιερών κειμένων. Οι φοιτητές αναλύουν πώς βιβλικά μοτίβα, σύμβολα και αφηγηματικές δομές διαπερνούν τη νεοελληνική και διεθνή λογοτεχνία, διαμορφώνοντας θεματικές και μορφολογικές επιλογές συγγραφέων διαφορετικών εποχών. Μέσα από προσεκτική μελέτη έργων που αντλούν από το Άσμα Ασμάτων, την Αποκάλυψη του Ιωάννη και άλλα βιβλικά κείμενα, το μάθημα προσφέρει εργαλεία ερμηνευτικής προσέγγισης που υπερβαίνουν τη θεολογική ανάγνωση. Η συμμετοχή σε θεατρικές παραστάσεις εμπλουτίζει την κατανόηση της ζωντανής παρουσίας βιβλικών θεμάτων στη σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση, ενώ οι φοιτητές αναπτύσσουν κριτική ικανότητα στην ανάλυση της πολύπλοκης αλληλεπίδρασης θρησκείας και λογοτεχνίας.
Το μάθημα εξερευνά τις θεωρητικές και πρακτικές διαστάσεις της ορθόδοξης ποιμαντικής φροντίδας μέσα από την ιστορική εξέλιξη, τον εκκλησιολογικό χαρακτήρα και τις διεπιστημονικές συνδέσεις της. Οι φοιτητές/τριες μελετούν τα ανθρωπολογικά θεμέλια της διαποίμανσης, εξετάζοντας πώς η ποιμαντική επιστήμη συναντά τη συμβουλευτική και άλλες ανθρωπολογικές επιστήμες. Το πρόγραμμα αναπτύσσει γνώσεις και δεξιότητες απαραίτητες για την άσκηση ποιμαντικής διακονίας στη σύγχρονη εκκλησιαστική πραγματικότητα. Μέσα από την κριτική ανάλυση μοντέλων και μεθόδων, οι συμμετέχοντες διαμορφώνουν μία σύγχρονη ποιμαντική ανθρωπολογία που ανταποκρίνεται στις πολύπλοκες ανάγκες θεραπείας και μέριμνας του σύγχρονου ανθρώπου.

Προαιρετικά (7)

Το μάθημα εξετάζει την πολυεπίπεδη συμβολή της Εκκλησίας της Ελλάδος σε κρίσιμες ιστορικές περιόδους από το 1821 έως σήμερα. Οι φοιτητές αναλύουν την εκκλησιαστική δράση κατά την Επανάσταση του 1821, τον Μακεδονικό Αγώνα, την Αντίσταση και το Βορειοηπειρωτικό ζήτημα, καθώς και τις φιλανθρωπικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε η Εκκλησία μετά το 1833. Μέσω της κριτικής ανάγνωσης πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν ερευνητικές δεξιότητες για την ερμηνεία της σχέσης θρησκείας και κοινωνίας στον ελληνικό χώρο. Η διδακτική προσέγγιση ενθαρρύνει την σύνθεση ποικίλων ιστοριογραφικών προσεγγίσεων και την ανάπτυξη τεκμηριωμένων ερμηνειών για τον ρόλο της θρησκευτικής κοινότητας στη διαμόρφωση της νεότερης ελληνικής πραγματικότητας.
Το μάθημα εξετάζει τον προσκυνηματικό τουρισμό ως πολυδιάστατο φαινόμενο που συνδέει θρησκευτική πράξη, πολιτισμική κληρονομιά και κοινωνική δυναμική. Οι φοιτητές μελετούν την ιστορική πορεία των προσκυνηματικών ταξιδιών από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή, αναλύοντας πώς θεολογικές αντιλήψεις, οικονομικοί παράγοντες και πολιτισμικά πλαίσια διαμορφώνουν την έκφραση της θρησκευτικής κινητικότητας. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στην κατανόηση της επικοινωνίας με το θείο μέσα από τη μετάβαση σε ιερούς χώρους, στην αξία των προσκυνημάτων ως πολιτιστικών αγαθών, καθώς και στον ρόλο τους στην παγκοσμιοποιημένη πλουραλιστική κοινωνία. Μέσω θεωρητικής προσέγγισης και επιτόπιων επισκέψεων, οι συμμετέχοντες αποκτούν εργαλεία για την ερμηνεία αυτής της σύνθετης πραγματικότητας.
Το μάθημα εξετάζει την τομή μεταξύ ορθόδοξης θεολογικής παράδοσης και σύγχρονων θεωριών επικοινωνίας, προσφέροντας μια συστηματική ανάλυση των πολιτισμικών μοντέλων που διαμορφώνουν τη θρησκευτική έκφραση. Οι σπουδαστές διερευνούν το έργο θεωρητικών όπως ο McLuhan, ο McQuail και ο Orwell, αναζητώντας τις σχέσεις μεταξύ μαζικών μέσων και ορθόδοξης κοσμοθεώρησης. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στις δομές και διεργασίες της επικοινωνίας σε ιστορική προοπτική, αναλύοντας πώς οι πολιτισμικές μετατοπίσεις επηρεάζουν τη θεολογική σκέψη και πράξη. Μέσα από κριτική προσέγγιση πηγών και εμπειρική μελέτη περιπτώσεων, το μάθημα καλλιεργεί την ικανότητα ερμηνείας των επικοινωνιακών φαινομένων υπό θεολογικό πρίσμα, συμβάλλοντας στον διάλογο μεταξύ παράδοσης και σύγχρονης πολιτισμικής πραγματικότητας.
Το μάθημα εξετάζει τις ιστορικές, θρησκευτικές και κοινωνικές συνθήκες που διαμόρφωσαν τον κόσμο της Καινής Διαθήκης. Οι φοιτητές διερευνούν την εξέλιξη του Ιουδαϊσμού εντός του ευρύτερου Μεσογειακού πολιτισμικού συστήματος, αναλύοντας πρωτογενείς πηγές και αρχαιολογικά δεδομένα. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στις κοινότητες της Διασποράς, τους θρησκευτικούς θεσμούς, τις ασκητικές κινήσεις όπως οι Εσσαίοι, καθώς και στο ιστορικό πλαίσιο του βίου του Ιησού. Μέσω συγκριτικής μεθοδολογίας, οι συμμετέχοντες αποκτούν εργαλεία για την κριτική ανάγνωση των κειμένων στο πολιτισμικό τους περιβάλλον. Η συνεργατική έρευνα και η παρουσίαση ερμηνευτικών υποθέσεων αποτελούν κεντρικά στοιχεία της μαθησιακής διαδικασίας, προετοιμάζοντας τους φοιτητές για προχωρημένες σπουδές στη βιβλική ιστορία και τις θρησκειολογικές επιστήμες.
Το μάθημα εξερευνά τις ιστορικές, θεολογικές και παιδαγωγικές διαστάσεις της θρησκευτικής αγωγής στην Ελλάδα και διεθνώς. Οι φοιτητές εμβαθύνουν στην εξέλιξη των αναλυτικών προγραμμάτων, μελετούν τις επιδράσεις της ευρωπαϊκής διανόησης και αναλύουν τις σύγχρονες παιδαγωγικές κατευθύνσεις. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στην καλλιέργεια δεξιοτήτων κριτικής σκέψης, συνεργασίας και επίλυσης προβλημάτων που απαιτεί ο 21ος αιώνας. Μέσα από πρακτικές δραστηριότητες και θεωρητική ανάλυση, οι συμμετέχοντες διερευνούν τη μεθοδολογία διδασκαλίας των θρησκευτικών, το θρησκευτικό γραμματισμό και τη σύνδεση με άλλες επιστήμες του ανθρώπου. Το μάθημα προετοιμάζει τους φοιτητές να σχεδιάζουν μαθησιακές εμπειρίες που ανταποκρίνονται στις σύγχρονες εκπαιδευτικές προκλήσεις και καλλιεργούν την κριτική αντιμετώπιση παγκόσμιων ζητημάτων.
Το μάθημα εξετάζει τις θεσμικές δομές και τις κοινωνικές πρακτικές που διαμόρφωσαν τη συνύπαρξη θρησκευτικών κοινοτήτων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η μελέτη του συστήματος των μιλλέτ αποκαλύπτει πώς η θρησκευτική ετερότητα οργανώθηκε μέσω νομικών και διοικητικών μηχανισμών. Οι φοιτητές αναλύουν πρωτογενείς πηγές και ιστοριογραφικές προσεγγίσεις για να κατανοήσουν τις σχέσεις εξουσίας, την αυτονομία των κοινοτήτων και τις διαδικασίες διαπραγμάτευσης ταυτοτήτων. Το μάθημα προσφέρει εργαλεία κριτικής ανάλυσης που αμφισβητούν αναχρονιστικές ερμηνείες και εθνικιστικές αναγνώσεις του παρελθόντος. Μέσω συγκριτικής μεθοδολογίας, οι συμμετέχοντες αξιολογούν πώς οι πολιτιστικές συνθέσεις και η κοσμοπολίτικη κατασκευή της αυτοκρατορίας διαμόρφωσαν μακρόχρονα ιστορικά φαινόμενα σε τρεις ηπείρους.
Το μάθημα αυτό εξετάζει τον μετασχηματισμό του θρησκευτικού τοπίου κατά τον εικοστό αιώνα μέσα από την ανάλυση των Νέων Θρησκευτικών Κινημάτων. Ξεκινώντας από τον ορισμό και την οριοθέτηση του φαινομένου, προχωρούμε σε κατηγοριοποιήσεις που φωτίζουν τη θρησκευτική πολυμορφία της εποχής μας. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στους παράγοντες που οδηγούν ορισμένα κινήματα σε παρεκτροπές, είτε απέναντι στην κοινωνία είτε εντός της ίδιας της κοινότητας, και διερευνά συγκεκριμένες περιπτώσεις όπως οι Branch Davidians, η Σαηεντολογία, το Φάλουν Γκονγκ και το Αούμ Σινρικυό. Παράλληλα, αναλύεται η κρατική διαχείριση αμφισβητούμενων θρησκευτικών οργανώσεων σε διαφορετικά πολιτισμικά πλαίσια, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, ευρωπαϊκών χωρών, Κίνας και Ιαπωνίας.

Υποχρεωτικά (3)

Το μάθημα διερευνά την εποπτική διδασκαλία θρησκευτικής τέχνης μέσα από διπλή προσέγγιση. Η θεωρητική διάσταση εξετάζει έργα βιβλικής θεματολογίας με ιστορικοτεχνική ανάλυση, ερμηνευτική προσέγγιση και παιδαγωγική αξιοποίηση. Η αισθητική αγωγή συνδέεται με την κριτική πρόσληψη και δημιουργική παραγωγή, ώστε το έργο τέχνης να μετατρέπεται σε κοινωνική πράξη. Η εμπειρική διάσταση πραγματοποιείται σε μουσεία και ιερούς χώρους, όπου οι φοιτητές βιώνουν την οπτικοακουστική επικοινωνία ως μέσο κατανόησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Η μουσειοδιδακτική προσέγγιση αφυπνίζει την αισθητική φαντασία και δημιουργεί διαύλους επικοινωνίας με τον καλλιτέχνη. Οι φοιτητές αποκτούν δεξιότητες στην εποπτική μάθηση, κατανοούν τη διαπολιτισμικότητα και αναπτύσσουν ηθική και κοινωνική συμπεριφορά μέσα από τη θρησκευτική τέχνη.
Το μάθημα διερευνά τις θρησκευτικές παραδόσεις ως κοινωνικά φαινόμενα, εξετάζοντας την ιστορική διαμόρφωσή τους μέσα από πολιτισμικούς, πολιτικούς και οικονομικούς παράγοντες. Οι φοιτητές μελετούν κλασικές και σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις που αναλύουν τις πηγές, το νόημα και τη δυναμική της θρησκείας στη νεωτερικότητα. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στη θρησκεία ως θεσμικό σύστημα πεποιθήσεων, εμπειριών και τελετουργιών, προσφέροντας τυπολογίες του θρησκευτικού φαινομένου και κοινωνικά χαρακτηριστικά σημαντικών παραδόσεων. Το μάθημα εξετάζει φαινόμενα όπως η εκκοσμίκευση και η επιστροφή του θρησκευτικού στοιχείου στον σύγχρονο κόσμο, αναδεικνύοντας την ενοποιητική δύναμη της θρησκείας στις σημερινές κοινωνίες.
Το μάθημα εξετάζει τα θεμελιώδη ερωτήματα που διαμορφώνουν τον διάλογο μεταξύ φιλοσοφικής σκέψης και θρησκευτικής εμπειρίας από τον Μεσαίωνα έως σήμερα. Οι σπουδαστές διερευνούν πώς η μεταφυσική, η γνωσιολογία και η χριστιανική θεολογία συναντώνται σε κρίσιμα ζητήματα όπως η σχέση πίστης και γνώσης, η αντιπαράθεση θρησκείας και επιστήμης, καθώς και οι σύγχρονες προκλήσεις της εκκοσμίκευσης. Μέσα από την καντιανή παράδοση, την αναλυτική φιλοσοφία του εικοστού αιώνα και τις φαινομενολογικές προσεγγίσεις, το μάθημα προσφέρει κριτική προοπτική στο ερώτημα του Θεού. Οι συμμετέχοντες αποκτούν εργαλεία για να αξιολογούν φιλοσοφικά επιχειρήματα και να κατανοούν τις διανοητικές μεταβολές που επηρεάζουν τη θρησκευτική σκέψη στη σύγχρονη εποχή.

Προαιρετικά (7)

Το μάθημα εξετάζει τη θεωρία και την πράξη της βιβλικής ερμηνευτικής μέσα από την πατερική παράδοση και τις σύγχρονες μεθοδολογικές προσεγγίσεις. Οι φοιτητές διερευνούν πώς η φιλολογική, λειτουργική και ασκητική ανάγνωση των Γραφών αποκαλύπτει το πνευματικό βάθος του κειμένου, ενώ παράλληλα αξιοποιούν εργαλεία της ρητορικής, αφηγηματολογικής και ερμηνευτικής της πρόσληψης. Η ιωάννεια γραμματεία αποτελεί κεντρικό άξονα μελέτης, με έμφαση στη σημασιολογική ανάλυση και στις ενδοκειμενικές σχέσεις. Το μάθημα τοποθετεί την ερμηνευτική τέχνη στο ευρύτερο πλαίσιο του μεσογειακού πολιτισμού, αναδεικνύοντας τα πολιτισμικά δάνεια που διαμόρφωσαν τις χριστιανικές ερμηνευτικές σχολές. Οι φοιτητές αναπτύσσουν δεξιότητες κριτικής ανάγνωσης και εφαρμόζουν τα συμπεράσματά τους σε σύγχρονα ερμηνευτικά πλαίσια.
Το μάθημα εξετάζει την Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Γραμματεία από τον 9ο αιώνα έως τη νεότερη εποχή, αναλύοντας τον βίο, το έργο και τη διδασκαλία Πατέρων και εκκλησιαστικών συγγραφέων. Οι σπουδαστές διερευνούν τις θεολογικές προκλήσεις κάθε περιόδου μέσα από τη μελέτη πρωτογενών πηγών και χειρόγραφης παράδοσης. Η ανάλυση περιλαμβάνει μορφές όπως ο Συμεών ο Νέος Θεολόγος, ο Γρηγόριος Παλαμάς και η Κασσιανή, αποκαλύπτοντας τη σύνδεση δόγματος και ηθικοποιμαντικής πράξης. Το μάθημα παρέχει εργαλεία κριτικής προσέγγισης των κειμένων και κατανόησης της θεολογικής τους συμβολής στη διαμόρφωση της εκκλησιαστικής παράδοσης. Η μεθοδολογία ενθαρρύνει τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα σε ιστορικό πλαίσιο και θεολογική ερμηνεία.
Το μάθημα διερευνά την οργανική σχέση ανάμεσα στη σύγχρονη ψυχολογική επιστήμη και την εκκλησιαστική ποιμαντική πράξη. Οι φοιτητές εξετάζουν θεωρητικά πλαίσια που αφορούν την ανθρώπινη ψυχή και τις πνευματικές ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου, αναζητώντας τρόπους εμβάθυνσης του διαλόγου μεταξύ θεολογίας και ψυχολογίας. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στην ανάπτυξη ερμηνευτικών εργαλείων για την κατανόηση της ανθρώπινης εμπειρίας μέσα από διεπιστημονικές προσεγγίσεις. Έμφαση δίνεται στην πρακτική εφαρμογή των γνώσεων αυτών κατά την άσκηση της πνευματικής καθοδήγησης, αναγνωρίζοντας την πολυμορφία των ανθρωπίνων καταστάσεων. Το μάθημα προσφέρει στους μελλοντικούς ποιμένες κριτικά εφόδια για τη διαμόρφωση μιας ποιμαντικής που ανταποκρίνεται στις σύγχρονες πραγματικότητες.
Το μάθημα εξετάζει τη Σύνοδο της Νίκαιας μέσα από τις πρωτογενείς πηγές που διασώζουν τις αποφάσεις και τη θεολογική της σημασία. Η ανάλυση επικεντρώνεται στην αρειανική διαμάχη, στον τρόπο που το πολιτικό πλαίσιο της αυτοκρατορίας διαμόρφωσε τη σύγκληση του συνεδρίου, και στη θέσπιση του Συμβόλου της Πίστεως ως θεμελιώδους κειμένου της χριστιανικής ταυτότητας. Οι φοιτητές μελετούν τα κανονικά κείμενα που προέκυψαν, την ερμηνεία τους στη μετέπειτα εκκλησιαστική παράδοση, και τον τρόπο που η Σύνοδος επηρέασε τη θεολογική σκέψη στους επόμενους αιώνες. Η διδασκαλία χρησιμοποιεί ιστορικά τεκμήρια και πολυμεσικό υλικό για την κατανόηση ενός γεγονότος που συνεχίζει να διαμορφώνει τη χριστιανική θεολογία παγκοσμίως.
Το μάθημα εξετάζει τη Χριστιανική Ιεραποστολή ως θεωρητικό πεδίο και βίωμα μέσα σε παγκόσμιο πλαίσιο. Η ανάλυση επικεντρώνεται στην ακαδημαϊκή συγκρότηση του κλάδου, στις σύγχρονες θεολογίες και στα μεθοδολογικά πρότυπα τόσο του οικουμενικού όσο και του ορθόδοξου χώρου. Οι φοιτητές προσεγγίζουν πολιτισμικά παραδείγματα πέραν των οικείων συμφραζομένων, μελετώντας θεολογικά κείμενα και επίσημες διακηρύξεις που αποτυπώνουν την ιεραποστολική εμπειρία. Η ιστορική διάσταση αναδεικνύει την ενότητα της εκκλησιαστικής παρακαταθήκης διαμέσου των αιώνων. Το μάθημα καλλιεργεί κριτική επίγνωση απέναντι στα ζητήματα του σύγχρονου κόσμου, προσφέροντας στους φοιτητές εργαλεία για θεολογικό στοχασμό πάνω στη διακονία, τη μαρτυρία και τον διάλογο στα σύνορα πολιτισμών και παραδόσεων.
Το μάθημα εισάγει τους φοιτητές στη γλώσσα της Εβραϊκής Βίβλου μέσω συγκριτικής και ιστορικής γλωσσολογίας. Η προσέγγιση επικεντρώνεται στην κατανόηση της διαμόρφωσης των γραμματικών τύπων και την ανάλυση κειμένων με ψηφιακά εργαλεία. Οι συμμετέχοντες εξετάζουν τη διαπολιτισμική αλληλεπίδραση Ελληνικής και Εβραϊκής, ιχνηλατώντας γλωσσικά δάνεια και θρησκειολογικές επιρροές στη σύγχρονη Δυτική κοινωνία. Καθοδηγούμενες ασκήσεις αναπτύσσουν δεξιότητες αξιολόγησης επιστημονικών πηγών και ηλεκτρονικών βάσεων δεδομένων. Το περιεχόμενο περιλαμβάνει φθογγολογία, τυπολογία, ρηματικό σύστημα και λεξικολογική ανάλυση θεολογικών όρων. Οι φοιτητές αποκτούν ικανότητα διάκρισης υφολογικών διαφορών μεταξύ πρωτότυπων κειμένων και μεταφράσεων, ενώ εξοικειώνονται με τις σημιτικές γλώσσες και την ιστορία του βιβλικού κειμένου.
Το μάθημα προσεγγίζει την πολύπλοκη διασταύρωση θρησκείας, πολιτικής και κοινωνίας στη σύγχρονη Ευρώπη, εξετάζοντας πώς οι μουσουλμανικές κοινότητες διαμορφώνουν και επηρεάζονται από το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Η ανάλυση ξεκινά από συγκεκριμένες νομικές διαμάχες γύρω από τη μουσουλμανική μανδήλα και επεκτείνεται σε ευρύτερα ζητήματα ένταξης, θρησκευτικής ελευθερίας και πολιτιστικής συνύπαρξης. Οι φοιτητές εμβαθύνουν σε δημογραφικές μεταβολές, πολιτικές μετανάστευσης και φαινόμενα όπως η ισλαμοφοβία και η ριζοσπαστικοποίηση. Μέσα από κριτική ανάγνωση πρωτογενών κειμένων και εμπειρικών μελετών, διερευνώνται οι δυνατότητες διαπολιτισμικού διαλόγου. Το μάθημα εξοπλίζει τους συμμετέχοντες με εργαλεία για να κατανοήσουν τη θέση του Ισλάμ στην Ευρώπη και να συμβάλουν σε εποικοδομητικές συζητήσεις για κοινωνική συνοχή.

Υποχρεωτικά (3)

Το μάθημα εξετάζει τη θρησκευτική και πνευματική ανάπτυξη του παιδιού μέσα από διεπιστημονική προσέγγιση. Η θεματική ενότητα περιλαμβάνει τη μελέτη του αρχετύπου του παιδιού, όπως διαμορφώνεται από ψυχολογικούς, φαινομενολογικούς και θρησκειολογικούς παράγοντες. Η ανάλυση επικεντρώνεται στις μορφές παιδικής θρησκευτικότητας, λαμβάνοντας υπόψη το φύλο, το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιο και τα πολιτισμικά στερεότυπα. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη σχέση μεταξύ βιωμένων οικογενειακών εμπειριών και θρησκευτικών αντιλήψεων, καθώς και στην εξέλιξη των πρώιμων ψυχικών βιωμάτων προς πνευματικές εμπειρίες. Το περιεχόμενο αντλεί υλικό από διάφορες θρησκευτικές παραδόσεις και πολιτισμούς, ενώ ενσωματώνει ευρήματα από την ιστορία των πολιτισμών, τη φιλοσοφία της θρησκείας, την κοινωνιολογία, τη λαογραφία και την ψυχολογία της θρησκείας.
Το μάθημα διερευνά τη διασταύρωση θεολογίας και σύγχρονων επικοινωνιακών θεωριών μέσα από την οπτική της Ορθόδοξης παράδοσης. Οι φοιτητές εξετάζουν πώς η κοινωνία του θεάματος και οι μηχανισμοί της μαζικής επικοινωνίας διαμορφώνουν τη θρησκευτική εμπειρία στον μεταμοντέρνο κόσμο. Αντλώντας από τα έργα των Lasswell, Postman και Debord, η ανάλυση επικεντρώνεται στην αλλοτρίωση που παράγουν τα ΜΜΕ και στις δυνατότητες αγιοπνευματικής απάντησης. Η θεωρία των ομοιωμάτων και η διαφημιστική προσομοίωση αποτελούν κεντρικά ερμηνευτικά εργαλεία για την κατανόηση της θρησκευτικής επικοινωνίας σήμερα. Οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν κριτική ικανότητα αναγνώρισης των επικοινωνιακών δομών και μαθαίνουν να προσεγγίζουν την επικοινωνία ως κοινωνία εντός του ψηφιακού πολιτισμού, συνδέοντας παραδοσιακές θεολογικές αρχές με τη σύγχρονη μεθοδολογία ανάλυσης των μέσων.
Το μάθημα εξετάζει τα θεολογικά ρεύματα και τις ερμηνευτικές παραδόσεις της μη κανονικής γραμματείας των δύο θρησκειών μέσα από κριτική ανάγνωση πρωτογενών πηγών. Οι φοιτητές αναλύουν ιουδαϊκά απόκρυφα κείμενα, γνωστικά ευαγγέλια, ιουδαιοχριστιανικές πράξεις, επιστολές και αποκαλυπτικά έργα, εφαρμόζοντας μεθοδολογίες της σύγχρονης βιβλικής και ιστορικής έρευνας. Η διδασκαλία επικεντρώνεται στην κατανόηση των λειτουργιών αυτών των κειμένων εντός των πρώιμων χριστιανικών κοινοτήτων και στη διάκριση των λογοτεχνικών ειδών τους. Μέσω συνεργατικής εργασίας, οι συμμετέχοντες ερευνούν τις ιστορικές, κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες παραγωγής συγκεκριμένων απόκρυφων έργων, αναπτύσσοντας ερμηνευτικές δεξιότητες για την προσέγγιση θρησκειολογικών ζητημάτων στην αρχαία Μεσόγειο.

Προαιρετικά (8)

Το μάθημα εξερευνά τον Ιουδαϊσμό ως θρησκευτική παράδοση, ιστορικό φαινόμενο και πολιτισμική δύναμη. Μελετώνται οι θεμελιώδεις θεολογικές αρχές της μονοθεΐας, της Διαθήκης και της Τορά, καθώς και οι κύριες εκφράσεις του Ιουδαϊσμού από την εποχή του Δεύτερου Ναού έως σήμερα. Η ανάλυση περιλαμβάνει τις παραδόσεις των Σεφαραδιτών, Ασκεναζιτών και Ρωμανιωτών, τις σύγχρονες εκδοχές του Ορθόδοξου, Συντηρητικού και Μεταρρυθμιστικού Ιουδαϊσμού, τις εορτές και τελετουργίες, την εβραϊκή φιλοσοφία και λογοτεχνία. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στις εβραϊκές κοινότητες της Ελλάδας και στη διαμόρφωση της ταυτότητάς τους. Οι φοιτητές αποκτούν κριτική κατανόηση των δομών της ιουδαϊκής θρησκείας και αξιολογούν τη συμβολή του εβραϊκού πολιτισμού στην ανθρώπινη κληρονομιά.
Το μάθημα εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο η πατερική σκέψη διαμόρφωσε την κατανόηση της ανθρώπινης φύσης και του προορισμού της μέσα στη χριστιανική παράδοση. Η ανάλυση ξεκινά από τα ερμηνευτικά πλαίσια των πρώιμων Πατέρων και προχωρά στις νεότερες θεολογικές συζητήσεις που αναδεικνύουν τη συνέχεια και τις μετατοπίσεις στην ανθρωπολογική προβληματική. Οι φοιτητές μελετούν κείμενα που αποκαλύπτουν πώς η εκκλησιαστική γραμματεία απαντά σε ερωτήματα ταυτότητας, ελευθερίας και σχέσης με το θείο. Το ερευνητικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην αλληλεπίδραση ανάμεσα σε ιστορικά θεολογικά μοτίβα και σύγχρονες υπαρξιακές προκλήσεις, προσφέροντας εργαλεία για κριτική ανάγνωση των πηγών και διαθεματική προσέγγιση της χριστιανικής σκέψης περί ανθρώπου.
Το μάθημα προσεγγίζει τις θεμελιώδεις μετατοπίσεις της φιλοσοφικής σκέψης από τον Διαφωτισμό έως σήμερα μέσα από συστηματική ανάλυση των ρευμάτων που διαμόρφωσαν τη σύγχρονη διανόηση. Εξετάζονται ο Λογικός Θετικισμός, ο φιλοσοφικός γλωσσοκεντρισμός του εικοστού αιώνα, η Φαινομενολογία και ο Μεταμοντερνισμός ως προς τις επιστημολογικές και ερμηνευτικές τους συνέπειες. Ιδιαίτερη προσοχή αφιερώνεται στη γλωσσική φιλοσοφία του Ludwig Wittgenstein και στην αποδομιστική στρατηγική του Jacques Derrida, δύο σταθμοί που επαναπροσδιόρισαν τον τρόπο κατανόησης του λόγου, της σημασίας και της ερμηνείας. Οι φοιτητές καλούνται να διερευνήσουν πώς αυτά τα ρεύματα συνομιλούν με θεολογικά και θρησκειολογικά ερωτήματα της εποχής μας.
Το μάθημα εξετάζει τη συνάντηση των νευροεπιστημών με τις ηθικές παραδόσεις της Ορθοδοξίας στο πλαίσιο της σύγχρονης κλινικής πρακτικής. Οι φοιτητές μελετούν τη διττή φύση της Νευροηθικής: ως πεδίο που θέτει ερωτήματα σχετικά με τις ηθικές προεκτάσεις της νευροεπιστημονικής έρευνας και ως κλάδος που διερευνά τα νευρωνικά υποστρώματα της ηθικής κρίσης. Η ανάλυση εστιάζει στα διαγνωστικά και θεραπευτικά διλήμματα που προκύπτουν από παρεμβάσεις στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών επιπτώσεων στην ψυχοπνευματική ταυτότητα του προσώπου. Η Ορθόδοξη ανθρωπολογία προσφέρει ένα ερμηνευτικό πλαίσιο για την αξιολόγηση των ευκαιριών και των κινδύνων που συνοδεύουν τις νευροτεχνολογικές εξελίξεις στη θεραπευτική πράξη. Το μάθημα καλλιεργεί κριτική σκέψη για την ανάπτυξη δεοντολογικών προτύπων στη σύγχρονη ιατρική.
Το μάθημα εξετάζει τη διαμόρφωση της χριστιανικής τέχνης από την παλαιοχριστιανική ως τη μεσοβυζαντινή περίοδο, συνδέοντας την υλική κουλτούρα με τις θεολογικές και λατρευτικές εξελίξεις της Εκκλησίας. Η προσέγγιση ακολουθεί τη μέθοδο της περιπτωσιακής μελέτης, όπου αρχιτεκτονικά μνημεία, γλυπτική διακόσμηση, ζωγραφική και επιγραφές αποκαλύπτουν τους τρόπους με τους οποίους οι κοινότητες διαμόρφωσαν την ταυτότητά τους μέσα από την τέχνη. Οι φοιτητές αναλύουν τυπολογικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά ναών, μελετούν την εξέλιξη των εικονογραφικών προγραμμάτων και εξετάζουν πώς τα δογματικά ζητήματα επηρέασαν την καλλιτεχνική έκφραση. Το μάθημα προσφέρει εργαλεία κριτικής ανάγνωσης των πηγών και εμβαθύνει στην επιστημονική βιβλιογραφία του πεδίου.
Το μάθημα εξετάζει τη διάδραση θρησκευτικών ιδεών και λογοτεχνικής έκφρασης στη νεοελληνική παράδοση, από τον Διγενή Ακρίτα έως τη σύγχρονη εποχή. Οι φοιτητές εμβαθύνουν σε κύρια ρεύματα, αντιπροσωπευτικά έργα και ερμηνευτικές προσεγγίσεις που αποκαλύπτουν τη θεολογική διάσταση κειμένων. Η προσέγγιση συνδυάζει ιστορικό πλαίσιο με στενή ανάγνωση, ώστε οι σπουδαστές να αναπτύξουν κριτική ικανότητα απέναντι σε κείμενα που διερευνούν πίστη, πολιτισμικές αντιθέσεις και υπαρξιακά ερωτήματα. Η μεθοδολογία του μαθήματος περιλαμβάνει εργασία με πρωτογενείς πηγές, υπομνήματα και βιβλιογραφική τεκμηρίωση, προετοιμάζοντας τους φοιτητές για ανεξάρτητη έρευνα. Μέσω συζήτησης και παρουσιάσεων, οι συμμετέχοντες διερωτώνται πώς οι συγγραφείς αντιμετωπίζουν θεολογικούς προβληματισμούς και τι αποκαλύπτουν οι επιλογές τους για την ελληνική θρησκευτική συνείδηση.
Το μάθημα διερευνά τον συνοδικό θεσμό ως θεμελιώδη έκφραση της εκκλησιολογικής ταυτότητας του Ορθοδόξου Χριστιανισμού. Η ανάλυση ξεκινά από την Αποστολική Σύνοδο της Ιερουσαλήμ και εκτείνεται στις Οικουμενικές Συνόδους, αναδεικνύοντας τον τρόπο με τον οποίο η συνοδική πρακτική διαμόρφωσε τη δογματική διδασκαλία και την κανονική τάξη. Οι φοιτητές εξετάζουν πρωτογενείς συνοδικές πράξεις, μελετούν τη σχέση μεταξύ συνοδικότητας και εκκλησιαστικής διακυβέρνησης, και αξιολογούν τη σύγχρονη εφαρμογή της συνοδικής παραδόσεως μέσα από την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Κρήτης. Η διδακτική προσέγγιση συνδυάζει ιστορική τεκμηρίωση με θεολογική ερμηνεία, προσφέροντας στους συμμετέχοντες εργαλεία για την κατανόηση της συνέχειας και της προσαρμοστικότητας του συνοδικού πολιτεύματος στις σύγχρονες εκκλησιαστικές προκλήσεις.
Το μάθημα εξετάζει τις θεμελιώδεις αρχές και την ιστορική εξέλιξη των ανατολικών θρησκευτικών παραδόσεων. Η πρώτη ενότητα αναλύει τον αρχαίο Βουδισμό μέσα από την ερμηνεία των πηγών, την κοσμολογία, τη διδασκαλία του κάρμα, τον κύκλο των μετενσαρκώσεων και τις τέσσερις ευγενικές αλήθειες. Η μελέτη του Μαχαγιάνα Βουδισμού περιλαμβάνει την κοσμολογία, τους Βούδες και τους Μποντισάτβα. Η δεύτερη ενότητα προσεγγίζει τον Κομφουκιανισμό, τον Ταοϊσμό, τον κινεζικό και ιαπωνικό Βουδισμό, το Σίντο και τις λαϊκές θρησκευτικές πρακτικές της Κίνας και Ιαπωνίας. Το μάθημα καλλιεργεί την κριτική ανάγνωση των κειμένων και την κατανόηση των θρησκευτικών φαινομένων μέσα στο πολιτισμικό τους πλαίσιο.

Υποχρεωτικά (3)

Το μάθημα εξετάζει την ιστορική πορεία της Ορθόδοξης Εκκλησίας στον ελλαδικό χώρο από την περίοδο της Επανάστασης του 1821 έως σήμερα. Οι φοιτητές διερευνούν την ίδρυση, οργάνωση και εξέλιξη των εκκλησιαστικών θεσμών, εστιάζοντας στην Εκκλησία της Ελλάδος και στις ιδιαίτερες περιπτώσεις του Αγίου Όρους, της Κρήτης και της Δωδεκανήσου. Μέσα από την κριτική ανάλυση ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων πηγών, η έρευνα αποκαλύπτει τις σχέσεις Εκκλησίας και Κράτους, τις θεολογικές συζητήσεις και τους κοινωνικούς μετασχηματισμούς. Η μεθοδολογική προσέγγιση καλλιεργεί την ικανότητα σύνθεσης στοιχείων από διαφορετικές παραδόσεις τεκμηρίωσης, ενώ οι φοιτητές αναπτύσσουν ερμηνευτικά εργαλεία για την κατανόηση της εκκλησιαστικής ιστορικότητας στο σύγχρονο πλαίσιο.
Το μάθημα εξετάζει τις ψυχιατρικές και ψυχολογικές διαστάσεις της θρησκευτικής εμπειρίας μέσα από επιστημονικές μεθόδους. Η ανάλυση επικεντρώνεται στις νευροβιολογικές, γνωσιακές και κοινωνικές λειτουργίες που διαμορφώνουν το θρησκευτικό σημαίνον, περιλαμβάνοντας πεποιθήσεις, συναισθήματα, συμπεριφορές και ταυτότητες. Οι φοιτητές διερευνούν πώς η γλώσσα, τα σύμβολα και οι συνειδητές πράξεις συνδέονται με την πνευματική διάσταση του ανθρώπου. Το μάθημα προάγει την κριτική κατανόηση των βιοψυχικών μηχανισμών που ενεργοποιούνται στη σχέση με το Υπερβατικό, ενώ παράλληλα καλλιεργεί την προσωπική επίγνωση της θρησκευτικής λειτουργίας. Μέσω αυτής της προσέγγισης, αναδεικνύεται η διάκριση μεταξύ υγιούς θρησκευτικότητας και νευρωσικών εκδηλώσεων, συμβάλλοντας στην ολιστική κατανόηση της ανθρώπινης πνευματικότητας.
Το μάθημα εξετάζει τη θεολογική σκέψη των Πατέρων της Βυζαντινής και Μεταβυζαντινής Περιόδου μέσα από προσεκτική ανάγνωση των κειμένων τους. Οι σπουδαστές αποκτούν εξοικείωση με τις μεθόδους γλωσσικής και θεολογικής ερμηνείας, μελετώντας τη χειρόγραφη παράδοση και την κριτική έκδοση των έργων. Η ύλη διερευνά πώς οι Πατέρες διαμόρφωσαν το δόγμα και την ηθικοποιμαντική διδασκαλία απαντώντας στις προκλήσεις της εποχής τους. Οι φοιτητές αναπτύσσουν δεξιότητες μετάφρασης και υπομνηματισμού πατερικών κειμένων, κατανοώντας τη σύνδεση της Πατερικής Θεολογίας με την Πατρολογία, τη Βιβλική ερμηνευτική, την Εκκλησιαστική Ιστορία και άλλους συναφείς κλάδους. Το μάθημα παρέχει το θεμέλιο για προχωρημένες μελέτες σε Υμνολογία, Ομιλητική, Δογματική και Χριστιανική Ηθική.

Προαιρετικά (8)

Το μάθημα εξετάζει τη σχέση μεταξύ των σύγχρονων μαζικών επικοινωνιών και της Ορθόδοξης θεολογικής σκέψης. Οι φοιτητές διερευνούν θεωρίες επικοινωνίας και τεχνολογικές εξελίξεις που διαμορφώνουν τη μεταμοντέρνα κοινωνία, εστιάζοντας στον τρόπο που τα μέσα επηρεάζουν την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση και την πνευματική ζωή. Μέσα από διαθρησκειακή προσέγγιση, το μάθημα αναλύει τα υπαρξιακά διλήμματα της τεχνοκρατικής εποχής και προτείνει ερμηνευτικά εργαλεία από την Ορθόδοξη παράδοση. Η έμφαση δίνεται στην κριτική θεώρηση των μηνυμάτων των μέσων και στην προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν ικανότητες θεολογικής ανάγνωσης των επικοινωνιακών φαινομένων, συνδέοντας την παραδοσιακή σοφία με τις σύγχρονες προκλήσεις του ψηφιακού πολιτισμού.
Το μάθημα προσφέρει διμηνιαία πρακτική άσκηση όπου οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν εφαρμοσμένες δεξιότητες σε εκκλησιαστικά και κοινωνικά πλαίσια. Οι φοιτητές εργάζονται με λειτουργικές κοινότητες, διερευνώντας τρόπους με τους οποίους η θεολογική σκέψη ανταποκρίνεται σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα όπως η φτώχεια και η περιθωριοποίηση. Μέρος της άσκησης περιλαμβάνει διδακτική εμπειρία σε σχολικά περιβάλλοντα, όπου εξετάζεται η μετάδοση θρησκευτικών εννοιών σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες. Η προσέγγιση ενθαρρύνει την κριτική σύνδεση ακαδημαϊκής κατάρτισης με την πράξη, καθώς οι φοιτητές συμβάλλουν στην οργάνωση κοινοτικών εκδηλώσεων και συνεργάζονται με φιλανθρωπικούς οργανισμούς. Το μάθημα καλλιεργεί αναστοχαστική προσέγγιση στην ποιμαντική διακονία και στην εκπαιδευτική πράξη μέσα από άμεση συμμετοχή.
Το μάθημα εξετάζει τη σχέση μεταξύ ψυχοσωματικής ολότητας και αξιολογικών συστημάτων στη σύγχρονη κοινωνία. Οι φοιτητές διερευνούν πώς θρησκευτικές, φιλοσοφικές και πολιτισμικές παραδόσεις διαμορφώνουν αντιλήψεις περί υγείας, πόνου και θεραπείας. Μέσα από κριτική ανάγνωση κειμένων και συγκριτική ανάλυση, το μάθημα αναδεικνύει την αλληλεπίδραση ανάμεσα σε ανθρωπολογικά μοντέλα και σύγχρονες προσεγγίσεις ιατρικής φροντίδας. Έμφαση δίνεται στην έννοια της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, στις ηθικές διαστάσεις της θεραπευτικής πράξης και στον ρόλο των κοινοτήτων πίστης στην προαγωγή ψυχικής ευεξίας. Οι συμμετέχοντες καλούνται να αναπτύξουν ερευνητικές δεξιότητες μέσω της σύνθεσης θεωρητικών πλαισίων με εμπειρικά δεδομένα από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα.
Το μάθημα διερευνά τη συνοδική παράδοση της Ορθοδοξίας μέσα από τη μελέτη της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου (Κρήτη, 2016), την οποία συνεκάλεσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Οι φοιτητές εξετάζουν τα προπαρασκευαστικά στάδια, τα επίσημα κείμενα και τη θεολογική σημασία αυτής της σύγχρονης Συνόδου σε διάλογο με τις επτά Οικουμενικές Συνόδους και τις μεταγενέστερες τοπικές συνελεύσεις. Η ανάλυση επικεντρώνεται στην εκκλησιολογική έννοια της συνοδικότητας, στα κανονικά κριτήρια διάκρισης μεταξύ Οικουμενικών και τοπικών Συνόδων, και στο ερώτημα πώς η συνοδική διαδικασία διαμορφώνει την ορθόδοξη ταυτότητα σήμερα. Το μάθημα προσφέρει εργαλεία για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο η Εκκλησία αντιμετωπίζει σύγχρονες προκλήσεις διατηρώντας τη συνέχεια με την αποστολική και πατερική παράδοση.
Το μάθημα εξετάζει τη διεπιστημονική συνάντηση Θεολογίας και Ψυχανάλυσης μέσα από μεθοδολογική και επιστημολογική οπτική. Οι φοιτητές διερευνούν πώς οι δύο αυτές παραδόσεις προσεγγίζουν την ανθρώπινη εμπειρία, εξετάζοντας τις θεωρητικές τους αρχές και τα ερμηνευτικά τους εργαλεία. Το περιεχόμενο περιλαμβάνει κριτική ανάλυση των ορίων και των δυνατοτήτων του διαλόγου ανάμεσα στις δύο επιστήμες, καθώς και τη σχέση τους με ευρύτερες ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην εφαρμογή των θεωρητικών πορισμάτων στο ποιμαντικό και συμβουλευτικό έργο της Εκκλησίας. Οι συμμετέχοντες αναπτύσσουν ερευνητικές ικανότητες για την κατανόηση της ψυχοσωματικής διάστασης του ανθρώπου, ενώ παράλληλα εξοικειώνονται με πρακτικές προσεγγίσεις που συνδέουν θεολογική σκέψη και ψυχαναλυτική θεωρία στο πλαίσιο της σύγχρονης ποιμαντικής πράξης.
Το μάθημα διερευνά την εξέλιξη της γνωσιολογικής σκέψης μετά τον Kant, εστιάζοντας σε κομβικές θεωρητικές παρεμβάσεις που διαμόρφωσαν τη σύγχρονη φιλοσοφία. Η ανάλυση ξεκινά από τη μετα-εγελιανή στροφή του Bertrand Russell και προχωρεί στις συστηματικές διερευνήσεις του Θεμελιωτισμού. Ο Συνεκτικισμός του Willard Van Orman Quine προσφέρει εναλλακτική οπτική στη σχέση εμπειρίας και θεωρίας, ενώ το ζήτημα της γλωσσικής μη παραστατικότητας αποκαλύπτει τις πολλαπλές διαστάσεις του λόγου. Η ποππεριανή διαψευσιμότητα επανεξετάζει τα κριτήρια επιστημονικής γνώσης, και η Φαινομενολογία του Edmund Husserl επιστρέφει στην άμεση εμπειρία της συνείδησης. Οι φοιτητές εξοικειώνονται με αυτές τις παραδόσεις μέσα από κριτική ανάγνωση πρωτογενών κειμένων και συγκριτική θεωρητική ανάλυση.
Το μάθημα προσφέρει στους φοιτητές ευκαιρίες άσκησης σε πραγματικές σχολικές συνθήκες, όπου παρατηρούν δειγματικές διδασκαλίες, αναλύουν παιδαγωγικές πρακτικές και σχεδιάζουν εκπαιδευτικά σενάρια για το μάθημα των Θρησκευτικών. Η εμπειρική αυτή διάσταση συμπληρώνει την ακαδημαϊκή κατάρτιση μέσω της συστηματικής προετοιμασίας, εφαρμογής και αξιολόγησης διδακτικών μεθόδων. Οι συμμετέχοντες συνεργάζονται με έμπειρους εκπαιδευτικούς, εξετάζουν θεωρητικά ζητήματα υπό το πρίσμα της τάξης και παρουσιάζουν την εργασία τους ως μικροδιδασκαλία. Το πρόγραμμα ενισχύει την κριτική σκέψη απέναντι στη διδακτική πράξη, καλλιεργεί την ερευνητική προσέγγιση της θρησκευτικής παιδαγωγικής και προετοιμάζει τους μελλοντικούς εκπαιδευτικούς για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία με εφόδια που προέρχονται από τη διαρκή αλληλεπίδραση θεωρίας και πεδίου.
Το μάθημα διερευνά τις πολύπλοκες σχέσεις μεταξύ θρησκευτικών παραδόσεων και οικονομικών συστημάτων, από τις πρωτόγονες κοινωνίες έως τον σύγχρονο καπιταλισμό. Η ανάλυση επικεντρώνεται στον τρόπο που θρησκευτικά δόγματα και πολιτισμικές αξίες διαμορφώνουν οικονομικές πρακτικές και θεσμούς. Κεντρικά ερωτήματα περιλαμβάνουν την προτεσταντική έννοια της κλήσης, τον ρόλο των θρησκευτικών κοινοτήτων στην κοινωνική οικονομία, και τις συνέπειες των οικονομικών κρίσεων στις θρησκευτικές κοινότητες. Η προσέγγιση συνδέει κλασική κοινωνιολογική θεωρία με σύγχρονη κριτική κοινωνική θεολογία, εξετάζοντας ζητήματα εργασίας, ανεργίας και οικονομικής δικαιοσύνης. Οι φοιτητές αναλύουν πρωτογενείς πηγές και εμπλέκονται σε διαλεκτική συζήτηση για τη θεολογική διάσταση των οικονομικών προβλημάτων.